Εσάς πόσο συχνά σας «κολλάει» ένα τραγούδι;
Υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει «κολλήσει» με ένα μουσικό κομμάτι για ώρες ή ακόμη και για μέρες; Το μυστήριο πίσω από το συγκεκριμένο φαινόμενο προσπάθησε να λύσει μια βρετανίδα ψυχολόγος από το Κολέγιο Γκόλντσμιθ, στο Λονδίνο.
Σύμφωνα με τη δρα Βίκι Ουίλιαμσον, ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι επειδή ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τη μουσική με τέτοιον τρόπο ώστε να την ανακαλούμε αυθόρμητα στη μνήμη μας. Ετσι, το άκουσμα μιας λέξης που συμπεριλαμβάνεται στους στίχους μπορεί να πυροδοτήσει επιτυχώς την επαναφορά της μελωδίας ενός τραγουδιού στο μυαλό μας.
Ψαχουλεύοντας τις αναμνήσεις
Το έναυσμα για τη μελέτη δόθηκε στην ειδικό Μουσικής Ψυχολογίας, όταν η ίδια στην όψη ενός κουτιού παπουτσιών όπου αναγραφόταν η λέξη «Faith» ανακάλεσε στη μνήμη της το ομώνυμο τραγούδι του Τζορτζ Μάικλ. Η γνωστή μελωδία της είχε… κολλήσει για ένα ολόκληρο απόγευμα μέχρις ότου αποφάσισε να κρύψει το κουτί.
Μέσα από την ιστοσελίδα της www.earwormery.com, η ειδικός κάλεσε το κοινό να περιγράψει παρόμοιες ιστορίες που είχε βιώσει. Σε συνεργασία με τον ραδιοφωνικό σταθμό BBC6 Music αποφάσισε λοιπόν να διερευνήσει τι βρισκόταν πίσω από το μελωδικό… μυστήριο.
Αρκετά άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα, εξηγούσαν ότι θυμούνταν ένα μουσικό κομμάτι όταν έρχονταν αντιμέτωποι με καταστάσεις στρες. Μια γυναίκα συγκεκριμένα δήλωσε ότι από την ηλικία των 16 ετών, όταν και είχε αγχωθεί πολύ κατά τη διάρκεια σχολικών εξετάσεων, την είχε «στοιχειώσει» ένα συγκεκριμένο τραγούδι το οποίο τη συνόδευε και στο υπόλοιπο της ενήλικης ζωής της. Κάθε φορά που αγχωνόταν για κάτι, θυμόταν το τραγούδι «Nathan Jones», όπως π.χ. στον γάμο ή στη γέννηση του παιδιού της.
Η δρ Ουίλιαμσον υποστηρίζει ότι πιθανότατα πίσω από την ανάκληση των μουσικών αναμνήσεων κρύβεται το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας κωδικοποιεί τη μουσική με διαφορετικούς τρόπους ακριβώς επειδή αυτή διεγείρει διάφορες αισθήσεις κατά το άκουσμά της. Είναι ακόμα συνδεδεμένη με ένα σωρό προσωπικούς και συναισθηματικούς συσχετισμούς, οι οποίοι αυξάνουν τις πιθανότητες της ανάκλησης κάθε φορά που βιώνουμε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη που βιώναμε τη στιγμή που πρωτοακούσαμε κάποιο κομμάτι.
Όπως εξηγεί η ερευνήτρια, το πόσο «εύπεπτη» είναι μια μελωδία δεν φαίνεται να παίζει ιδιαίτερο ρόλο στο πόσο συχνά την ανακαλούμε στη μνήμη μας. Από τα στοιχεία της μελέτης φάνηκε ότι στο… μουσικό «κόλλημα» συμβάλλουν τόσο η συχνότητα με την οποία ακούμε ένα μουσικό κομμάτι, όσο και η χρονική εγγύτητα της τελευταίας ακρόασης.